W dniu 26 kwietnia 2016r. odbyła się debata na temat „Oceny gotowości szkolnej” zorganizowana przez pracowników PP-P w Szczytnie dla nauczycieli wychowania przedszkolnego i edukacji wczesnoszkolnej. Celem spotkania było wypracowanie ujednoliconej procedury diagnozy oceny gotowości dziecka do rozpoczęcia nauki w szkole. W części wstępnej debaty dyrektor Poradni p. Gabriela Woźniak przedstawiła analizę wyników diagnozy gotowości szkolnej przeprowadzonej w PP-P w Szczytnie w roku szkolnym 2014/2015. Przebadano 232 dzieci, w tym odroczono od spełniania obowiązku szkolnego 136 badanych (59%). Najczęstszą przyczyną odroczenia były deficyty: funkcji słuchowo - językowych, sprawności grafomotorycznej, wady wymowy, funkcji wzrokowo – przestrzennych i sfery emocjonalno – społecznej.
W części warsztatowej debaty uczestnicy wspólnie wypracowali zamieszczoną poniżej ujednoliconą procedurę oceny gotowości szkolnej.
1. Na wnikliwą ocenę gotowości szkolnej składają się:
• diagnoza wychowawcy/ów grupy;
• informacja specjalistów pracujących z dzieckiem (np. logopedy, rehabilitanta, terapeuty SI, terapeuty pedagogicznego);
• diagnoza medyczna (jeśli dziecko taką posiada);
• informacje uzyskane od rodzica.
2. Ocena kluczowych umiejętności przedszkolnych w poszczególnych sferach rozwoju dziecka:
SFERA RUCHOWA:
Motoryka duża:
- skoki (na skakance, obunóż, na jednej nodze),
- bieg (sprawny, zwinny, szybki),
- jazda na dwukołowym rowerze,
- chodzenie stopa za stopą i po schodach krokiem naprzemiennym,
- stanie na jednej nodze z zamkniętymi oczami,
- chwyty i rzuty piłką, kopanie piłki;
- wspinanie się na drabince,
- chodzenie po ławeczce gimnastycznej z zachowaniem równowagi.
Motoryka mała:
- uchwyt narzędzia pisarskiego;
- nacisk na narzędzie pisarskie;
- współpraca obu rąk;
- cięcie po linii prostej i łuku,
- wydzieranie, lepienie,
- malowanie na dużej i małej powierzchni,
- kolorowanie mieszcząc się w granicach wzoru;
- kreślenie po śladzie, odwzorowywanie znaków literopodobnych,
- rysunek człowieka z uwzględnieniem podstawowych części ciała;
- rysowanie elementów krajobrazu z użyciem odpowiednich barw;
- sprawne wykonywanie czynności samoobsługowych;
- sprawność aparatu artykulacyjnego warunkująca prawidłową wymowę wszystkich głosek.
SFERA POZNAWCZA
Myślenie:
- dostrzeganie zależności przyczynowo – skutkowe;
- uogólnianie pojęć;
- definiowanie pojęć;
- dokonywanie klasyfikacji przedmiotów;
- formułowanie wniosków na podstawie własnych doświadczeń.
Koncentracja uwagi:
- skupianie i utrzymywanie uwagę na wykonywanej czynności oraz doprowadzanie zadań do końca;
- słuchanie uwag i poleceń oraz stosowanie się do nich;
- słuchanie uważnie tekstu czytanego przez nauczyciela.
Percepcja wzrokowa:
- dostrzeganie różnic między dwoma pozornie identycznymi obrazkami;
- układanie obrazków z kilku części pociętych po linii prostej ( 4, 6, 8 części);
- wskazywanie obrazka nie pasującego do pozostałych;
- odtwarzanie figur geometrycznych i wzorów.
Percepcja słuchowa:
- wyróżnianie zdań w dłuższej wypowiedzi;
- wyróżnianie wyrazów w zdaniach;
- dzielenie wyrazów na sylaby - podanie liczby sylab i określenie ich kolejności;
- wyróżnianie pierwszej, ostatniej i kolejnej głoski w prostych wyrazach;
- składanie słów z wypowiadanych głosek i sylab.
Pamięć:
- recytowanie rymowanek, krótkich wierszyków, tekstów piosenek;
- odtwarzanie struktur i układów dźwiękowych;
- odtwarzanie układów wzorów prezentowanych w krótkich ekspozycjach.
Orientacja w najbliższym otoczeniu społeczno – przyrodniczym:
- przedstawianie się, podanie swojego wieku, adresu, nazwy kraju, w którym mieszka dziecko, imion rodziców i rodzeństwa oraz ich zajęć;
- znajomość kolejności pór roku, określanie ich charakterystycznych cech;
- znajomość kolejności dni tygodnia, podanie dnia bieżącego, poprzedniego i następnego,
- rozumienie następstw pór dnia - dnia i nocy,
- nazywanie zwierząt - ssaków i ptaków żyjących w różnych środowiskach.
Sprawność językowa:
- wypowiadanie się na podany temat w formie zdań;
- swobodne wypowiedzi na temat wysłuchanych utworów, oglądanych bajek, udział w inscenizacjach;
- uważne słuchanie wypowiedzi innych, włączanie się do dyskusji, argumentowanie, prezentowanie własnego zdanie;
- budowanie wypowiedzi wielozdaniowych (omawianie ilustracji, historyjek obrazkowych, budowanie na ich podstawie zdania, opowiadania).
SFERA SPOŁECZNO – EMOCJONALNA
Wypełnia role: przedszkolaka, kolegi/koleżanki.
- przestrzeganie i stosowanie wprowadzonych norm i zasad zachowania,
- aktywne uczestnictwo w zajęciach i życiu grupy przedszkolnej,
- motywacja do działania,
- organizowanie zabaw, współdziałanie, współpracuje,
- bezpieczna zabawa,
- kreatywność w zabawie,
- porządkowanie miejsca zabawy i stanowiska pracy;
- samodzielność w czynnościach samoobsługowych (ubieranie, rozbieranie, spożywanie posiłków, korzystanie z toalety, wiąże buty, organizuje miejsce pracy),
- rozpoznawanie i nazywanie emocji swoich i innych,
- radzenie sobie z nieprzyjemnymi emocjami,
- radzenie sobie z nowymi sytuacjami,
- reagowanie adekwatne do bodźca,
- nawiązywanie pozytywnych relacji z dorosłymi i rówieśnikami,
- stosowanie zwrotów grzecznościowych.
POTRZEBY ROZWOJOWE DZIECKA
Uzdolnienia – mocne strony:
- plastyczne (tworzenie prac z różnego rodzaju materiałów, wykorzystywanie różnorodnych technik),
- matematyczne (zabawy w sklep, liczenie, przeliczanie, dodawanie – sumowanie, porównywanie, szacowanie itp.)
- muzyczne (odtwarzanie rytmu, powtarzanie melodii, gra na instrumentach),
- językowe (bogate, spójne, logiczne wypowiedzi na określony temat).
Zainteresowania:
- czytelnicze (sięga po książki, przegląda je, interesuje się czytaniem, podejmuje próby czytania),
- techniczne ( konstruowanie, modelowanie, budowanie).
Predyspozycje:
- językowe (dbanie o odpowiednie słownictwo),
- w zależności od indywidualnych cech dziecka,
- ruchowe ( sprawność, skoczność, szybkość, gibkość, zwinność).
3. Końcowe stwierdzenie ogólnego poziomu gotowości dziecka do podjęcia nauki w klasie pierwszej dokonane przez wychowawcę/ów grupy lub braku gotowości do podjęcia nauki w szkole.
Przy braku gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole konieczne jest badanie w Poradni w celu odroczenia od spełniania obowiązku szkolnego.